EPCzoom سایت متخصصان شرکتهای پروژه محور
همانطور که می دانید مهندسی شیمی، به نوعی پایه پروژه های تعریف شده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی است، لذا پیشنهاد من به مهندسین صنایع فعال در این صنعت این است که برای همزبان شدن با بقیه ارکان پروژه، آرام آرام با برخی کتب مرجع این رشته آشنا شوند.
کتاب Perry’s Chemical Engineering Handbook انجیل مهندسی شیمی محسوب شده و وقتی در جلسات به آن ارجاع داده می شود، موجب همزبانی با تیم پروژه و تسهیل کارها تسهیل می شود. قطعا مطالعه تمامی فصول این کتاب برای مهندسین صنایع امکان پذیر نیست، ولی فصل ۹ این کتاب وارد جزئیات مهندسی شیمی نشده و به مباحث اقتصادی این نوع پروژه ها می پردازد.
یکی از مواردی که در فازهای ابتدایی پروژه (حین مطالعات طراحی مفهومی، امکان سنجی، …) با آن مواجه می شویم، بحث برآورد هزینه است. در ابتدای پروژه هنوز لیست تجهیزات، روشهای اجرا، … هنوز مشخص نشده اند، ولی ممکن است مدیریت پروژه، مسئول برنامه ریزی و کنترل هزینه را متولی برآورد هزینه پروژه کند. در این شرایط چه باید کرد؟ در این فصل خصوصا صفحات ۱۰-۱۷ راهنمایی های خوبی در این زمینه شده است. برای مثال:
- دقت برآورد در فازهای مختلف پروژه
- جدول اطلاعات مورد نیاز در هر یک از انواع برآورد هزینه
- استفاده از فرمول برآورد هزینه یک تجهیز بر اساس ظرفیت آن تجهیز، و مقایسه آن با هزینه تجهیز مشابه با ظرفیت متفاوت
- استفاده از شاخصهای هزینه (Cost Indices)
- استفاده از فرمول برآورد هزینه یک واحد فرآیندی بر اساس ظرفیت آن واحد، و مقایسه آن با هزینه واحد مشابه با ظرفیت متفاوت (قانون هفت دهم)
- …
مثال دیگر: بحث مهندسی ارزش (Value Engineering) را ما در کتب و مقالات مهندسی صنایع به صورت تئوریک داریم، در جلسات که بحث می کنیم انگار به زبان ژاپنی حرف می زنیم و کار مهندسی صنایع این است که با پیشنهاد کارهای فانتزی و وقت گیر، وقت تیم پروژه را بگیرند. ولی در صفحات ۴۱ تا ۵۳ این کتاب، اهمیت این مبحث و جایگاه دقیق آن در فازهای پروژه به طور کاربردی مطرح شده است. مباحث این بحث گسترده هستند، به طور خلاصه بهترین زمان برای پیاده سازی فعالیتهای افزایش ارزش، در همان مراحل اولیه مهندسی Front End Loading (یا همان FEED) است. نظر شما را به نمودار زیر جلب می کنم:
همچنین جدول ۲۴-۹ تفاوت پروژه های مهندسی FEL (یا همان FEED) در مقابل پروژه های EPC را بیان می کند.
|
مهندسی FEL (FEED) |
EPC |
|
|
وضعیت پروژه |
مشخص |
نامشخص |
|
تغییرات |
به دنبال تغییر است |
در مقابل تغییر مقاومت می کند |
|
تاثیر تغییرات |
کم |
زیاد |
|
فرصت برای تغییر |
زیاد |
کم |
|
نوع قرارداد |
اغلب جبران هزینه (Reimbursable) |
اغلب قیمت مقطوع (Lump Sum) |
|
پتانسیل برای بهبود ارزش |
زیاد |
کم |
|
مداخله کارفرما |
استقبال می شود |
استقبال نمی شود |
|
فلسفه |
بر محور کسب اطلاعات |
بر محور ارائه اقلام قابل تحویل |
اگر حین مطالعه موضوع وضوح تدریجی یا Progressive Elaboration در فصل مدیریت محدوده پروژه PMBOK دچار مشکل هستید، مطالعه این بخش از کتاب به شما کمک فراوانی خواهد کرد.