در گفت و گو با دکتر منوچهری: چالش ها و استراتژی های شرکت IOEC

با توان تخصصی و مدیریتی که در شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران وجود دارد، همچنین داشتن روحیه اتحاد و خودباوری برای پیشبرد و انجام اهداف ملی و دینی، تا پایان سال جاری به رقمی بالغ بر ۱۰۰ میلیون متر مکعب افزایش تولید گاز کشور دست خواهیم یافت.

مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران در حاشیه نوزدهمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی با بیان این مطلب، دستیابی به این میزان افزایش تولید گاز را تنها در سایه برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و کمک شرکت‌های همکار امکان‌پذیر دانست. ویژه‌نامه نشریه فراساحل اروند در آستانه نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی نفت،‌ گاز، پالایش و پتروشیمی گفت‌وگویی با دکتر غلامرضا منوچهری در خصوص چشم‌انداز آتی این شرکت فراساحلی و اهمیت حضور آن در بزرگ‌ترین رویداد صنعت نفت کشور، انجام داده است که در ذیل می‌آید.

در آغاز این گفت‌وگو از جنابعالی به‌عنوان مدیرعامل جدید بزرگ‌ترین شرکت فراساحلی کشور، این پرسش را دارم که چه راهبرد و چشم‌اندازی را برای شرکت متبوع خود متصورید؟

باید گفت، راهبرد اصلی این شرکت فراساحلی در شرایط کنونی، تکمیل طرح‌های توسعه‌ای موجود است که در این میان، فاز ۱۲، فازهای ۱۷،۱۸  و فازهای ۱۵-۱۶ پارس جنوبی از اولویت خاصی برخوردارند. تاسیسات دریایی به‌عنوان بزرگ‌ترین شرکت فراساحلی کشور در فازهای ۱۲-۱۹ و ۱۷- ۱۸و ۲۰-۲۱ پارس جنوبی، عمده فعالیت‌های فراساحل را برعهده دارد و در سایر فازها نیز نزدیک به ۳۰ تا ۵۰ درصد کارها را برعهده داریم، بنابراین جایگاه این شرکت بسیار حساس است تا بتواند هدف استراتژیک افزایش تولید را در میدان مشترک پارس جنوبی محقق سازد. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده با راه‌اندازی چهار  سکو در سال جاری، شاهد افزایش ظرفیت گاز کشور در طول یک سال آینده  به میزان ۱۰۰ میلیون مترمکعب خواهیم بود.

مقوله بعدی که از لحاظ راهبردی، توسعه کارآمدی و بهره‌وری در مجموعه شرکت مورد توجه قرار می‌گیرد از طریق اصلاح ساختار، تنظیم رابطه با شرکت‌های تابعه، آموزش و جذب نیروهای متخصص صورت می‌گیرد که می‌تواند آینده شرکت IOEC را تضمین  کند.

استراتژی بعدی این شرکت فراساحلی نیز حفظ سهم IOEC در بازار داخلی و گشایش بازار خارجی است، برهمین اساس مجموعه شناورهای شرکت براساس اولویتی که پروژه‌های پارس جنوبی دارد ابتدا در این پروژه‌ها به کارگرفته می‌شود و بعد از آن بازاریابی برای شناورها به خارج از مرزهای ایران منتقل می‌گردد. اجرای فعالیت‌های فراساحلی شرکت که همان ساخت سکو، حمل و نصب سازه‌های دریایی و خطوط لوله دریایی را شامل می‌شود همچنان به عنوان استراتژی مرکزی کسب و کار شرکت مد نظر است. همچنین ایجاد یک محیط حرفه‌ای، سالم و بدون تبعیض به همراه امنیت شغلی برای کارکنان و سلامت حرفه‌ای آنان از دیگر راهبردهای اساسی این شرکت فراساحلی به‌شمار می‌رود. این شرکت در نظر دارد تا همسو با راهبرد اصلی کشور که همان  مقوله پراهمیت اقتصاد مقاومتی است، گام‌های جدی بردارد.

همانطور که می‌دانید ترجمان اقتصاد مقاومتی از نکات عمده‌ای است که رهبر معظم انقلاب در شرایط کنونی به عنوان یک راهبرد اساسی برای بهبود اقتصاد کشور اعلام فرموده‌اند، جنابعالی  ترجمان اقتصاد مقاومتی را در صنعت نفت چه می‌دانید؟

معتقدم ترجمان اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت به این معنی است که بتوانیم زنجیره پایداری فعالیت‌های مهندسی، صنعتی تولید نفت و توسعه زنجیره ایجاد ارزش افزوده نفت و گاز را در داخل کشور توسعه دهیم. مسلما این مهم تنها با مدیریت بخش دولتی میسر نیست و به نظر می‌رسد با ارتباط ارگانیک میان دو بخش دولتی و خصوصی محقق‌شدنی است. کشور ما با وجود ذخایر هیدروکربوری عمده، نیروی انسانی مستعد و رشد صنعتی با عزم و اراده و تلاش مدیریت جهادی قادر به طی این مسیر پرسنگلاخ خواهد بود.

ورود به حوزه‌های بالادستی و حفاری، پیش از این از راهبردهایی بوده است که تاسیسات دریایی در سه سال اخیر آن را در دستور کار قرار داده بود، لطفا بفرمایید این شرکت فراساحلی  همچنان حضور در عرصه‌های یاد شده را مدنظر خواهد داشت یا  فعالیت‌های فراساحلی را به عنوان کسب و کار اصلی خود ادامه خواهد داد؟

همانطور که می‌دانید بخش بالادستی از فعالیت‌های متفاوتی تشکیل شده است که توسعه میادین نفت و گاز یکی از آنهاست. تاسیسات دریایی در سال‌های اخیر قرارداد توسعه میدان نفتی اروند را منعقد کرده است. به‌علاوه قرارداد حفاری تعدادی حلقه چاه در فاز ۱۴ پارس جنوبی و در میدان رشادت را به امضا رسانده است. همچنین مذاکراتی در خصوص توسعه میادین و سایر خدمات بالادستی دیگر انجام داده که منتج به نتیجه نشده است. معتقدم ورود به این عرصه از سوی IOEC، نیاز به بررسی مجدد دارد تا مشخص شود شرایط حضور در این حوزه‌ها را داریم یا نه، چراکه ورود به این بخش نیاز به تامین نیروی انسانی مناسب، ساختار حقوقی لازم و تامین سرمایه کافی دارد. در شرایط حاضر این فعالیت در اولویت کاری ما قرار ندارد، ولیکن از طریق شرکت‌های تابع امکان ورود به این فعالیت‌ها و ارتقای تعهدات فعلی وجود دارد.

از سوی دیگر فعالیت‌های مربوط به حفاری در بخش نفت و گاز نیز قابل بررسی است. شما می‌توانید یک شرکت حفاری داشته باشید که کار حفاری خشکی و دریا یا هر دو را انجام دهد. یا می‌توانید خدمات فنی مربوط به حفاری و خدمات پشتیبانی را مانند خدمات گل حفاری و حفاری افقی ارائه دهید. همچنین می‌توانید راهبری ریگ حفاری را برعهده بگیرید، ولی همه اینها وقتی قابل دستیابی است که استراتژی شما شفاف باشد. اینکه شما بدانید می‌خواهید تامین‌کننده دکل حفاری باشید یا مالک آن و یا می‌خواهید شرکت خدمات حفاری ایجاد نمایید؟ لذا تعیین نوع فعالیت‌ها و خدمات آن در درجه نخست اهمیت قرار دارد.

هم‌اکنون تاسیسات‌دریایی تعدادی دکل حفاری خریداری کرده است که اکثر آنها به نوعی در بلاتکلیفی قرار دارد و قراردادهای آنها  همچنان در دست مذاکره است.

در حال حاضر پرسش‌هایی در این خصوص مطرح است که تاسیسات دریایی در این عرصه‌ها حضور یابد یا خیر؟ لذا باید در این زمینه بررسی صورت گیرد و استعدادها و توان مالی شرکت سنجیده شود تا زمینه فعالیت مناسب فراهم گردد.

آقای دکتر در مورد پروژه‌های برون‌مرزی چطور؟ برنامه شما برای حضور تاسیسات دریایی در پروژه‌های برون‌مرزی چیست؟

همانطور که پیش از این مطرح شد، علاقه‌مندیم در خصوص گرفتن کار برای شناورهایمان وارد بازار منطقه شویم. به‌عبارت دیگر به محض اینکه فعالیت شرکت در پروژه‌های پارس‌جنوبی کاهش یابد، باید این ظرفیت را داشته باشیم که بتوانیم حضورمان را در پروژه‌های برون‌مرزی افزایش دهیم. البته شدت یا عدم شدت تحریم می‌تواند بر روی فعالیت ما اثرگذار باشد. معتقدم حضور شرکت‌های زیرمجموعه تاسیسات‌دریایی که از تنوع کاری برخوردارند در حوزه فعالیت‌ آنها در خارج از کشور، حائز اهمیت است. این شرکت‌ها باید برای گرفتن کار در کشورهایی مانند عراق تلاش کنند، زیرا در آنجا یک میدان کاری وسیع وجود دارد و ما باید سهمی در این طیف بزرگ کاری داشته باشیم. به هرحال اولویت نخست ما در طی سال‌های آتی حتما بازار داخلی خواهد بود.

به منظور تامین منابع مالی برای اجرای پروژه‌ها و برنامه‌های توسعه‌ای این شرکت، آیا به دنبال تامین مالی از فاینانسورهای خارجی  هستید یا صرفا بر منابع وزارت نفت اتکا دارید؟

جدا از خرید شناورها که منابع آنها نیز از سوی شرکت نفت تامین شده است، ولی طبیعتا در شرایط کنونی برای تامین مالی از منابع اروپایی کاری پیش نمی‌رود. معتقدم شاید هم اکنون در افق نزدیک، صندوق توسعه ملی بتواند در مقایسه با سایر منابع در برخی موارد محل اتکای ما باشد، بنابراین برای فاینانس افق روشنی در شرایط کنونی وجود ندارد. گرچه پروژه‌هایی که در دست اجرا داریم به‌صورت پروژه‌های EPC است؛ به این مفهوم که تعهد تامین مالی پروژه‌های شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی ایران که درحال حاضر حدود ۷ میلیارد دلار است، برعهده کارفرما قرار دارد.

به نظر می‌رسد که معضل اصلی و چالش‌هایی که پیش‌روی تاسیسات دریایی مانند شرکت‌های دیگر فعال در حوزه نفت قرار دارد، بیشتر مشکل نقدینگی است. درشرایط کنونی راهکار برون‌رفت از وضعیت فعلی تاسیسات دریایی را چه می‌دانید؟

باید گفت اختصاص اعتبارات پروژه‌ها به برخی از فعالیت‌های غیرپروژه‌ای مانند تامین دکل حفاری یا شناور، در حال حاضر شرکت را با بحران نقدینگی همراه ساخته است. برای برون‌رفت از این چالش‌ها نیز جلساتی با کارفرما، شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت و گاز پارس در حضور وزیر نفت برگزار شده که این جلسات استمرار می‌یابد. مقرر شده راهکارهایی پیدا شود تا بتوانیم باری را که بسیاری از پروژه‌های ما را تحت تاثیر قرار داده، برداریم؛ راهکاری که موجب شود شرکت چابک‌تر حرکت کند و به تعهدات قراردادیمان عمل کنیم.

ضرورت حضور شرکت‌هایی مانند تاسیسات دریایی در نمایشگاه بین‌المللی نفت و گاز  را چه می‌دانید. به‌نظر می‌رسد این نمایشگاه با توجه به سیاست دولت تدبیر و امید و مذاکرات صورت‌گرفته با شرکت‌های خارجی، نسبت به نمایشگاه‌های پیشین موفق‌تر بوده است. لطفا اشاره‌ای به ضرورت حضور شرکت‌هایی مانند تاسیسات دریایی در این رویداد نمایشگاه صنعت نفت و گاز داشته باشید.

باید بگویم این نمایشگاه در درجه نخست، جایگاهی برای عرضه توانایی‌های جمهوری اسلامی ایران است که در بخش نفت و گاز برگزار می‌گردد. ظرفیت شرکت‌های داخلی و طبیعتا شرکت تاسیسات دریایی به‌عنوان شرکتی که از قابلیت زیادی برخوردار است، می‌تواند در عرضه خود در اجرای پروژه‌ها نقش‌آفرین باشد. حضور در این رویداد بین‌المللی جدا از یک حضور کوتاه‌مدت،  یک نگاه دراز مدت را در پی دارد که دستاورد آن عرضه قابلیت‌ها و بهره‌گیری از فرصت‌هاست.

معرفی پروژه‌های صنعت نفت که تاسیسات دریایی در آن سهم دارد به عموم مخاطبین، به منظور آشنایی آنها با حجم فعالیت‌ها و قابلیتی که در این پروژه‌ها به‌کار گرفته شده، از دیگر اهداف حضور در نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز و پتروشیمی است. همچنین ارتباط با ذینفعان شرکت که از داخل و خارج کشور در نمایشگاه حضور دارند در این زمینه قابل ذکر است. برگزاری این رویداد بزرگ صنعت نفت کشور، فرصت مناسبی را در جهت تعامل و انجام گفت‌وگوهای رودررو با این افراد و شرکت‌ها فراهم ساخته است. همچنین مسئله آشنایی همکاران ما با آخرین دستاوردهای شرکت‌های دیگر به خصوص شرکت‌های بین‌المللی نیز اهمیت بسزایی دارد و فرصتی را فراهم می‌سازد تا با دستاوردهایی که در دنیا در این خصوص مطرح است، آشنا شویم و  خودمان را به‌روز کنیم.

آشنایی با پروژه‌های دیگر درحال اجرا در صنعت نفت ایران و سایر کشورها، نشانگر تنوع فعالیت‌ها در صنعت نفت است. آشنایی با این بخش از فعالیت‌های متنوع، می‌تواند راهی را برای تنوع بخشی به کار شرکت در آینده نشان دهد.

پیش‌بینی شما برای برگزاری نوزدهمین همایش بین‌المللی نفت، گاز و پتروشیمی چیست؟
با توجه به شرایط موجود و مذاکرات بیشتر مسئولان صنعت نفت با شرکت‌های خارجی و همچنین رویکرد مثبت مذاکرات هسته‌ای کشور، به‌نظر می‌رسد که حضور شرکت‌های بین‌المللی فعال در عرصه نفت، گاز و پتروشیمی در این نمایشگاه پررنگ‌تر شود و محیط تعاملی مناسب‌تری فراهم آید.

منبع: IOEC