کلیات:
استاندارد ایزو ۹۰۰۰ یکی از اعضای استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت است. امروزه نیاز بسیاری از سازمانها به این استانداردها بسیار تامل برانگیز است و به عبارتی یکی از شاخصههای استاندارسازی نحوه مدیریت کیفیت سازمانها در سطح جهانی میباشد. خانواده ایزو ۹۰۰۰ شامل موارد زیر است:
ایزو ۹۰۰۰:۲۰۰۵ – سیستم مدیریت کیفیت – واژه نامهها و بنیانهای اساسی اعطا. این بخش به تعریف دقیق خود استاندارد و شرایط اعطای استاندارد میپردازد و هسته اصلی استانداردهای خانواده ایزو ۹۰۰۰ محسوب میگردد.
ایزو ۹۰۰۱:۲۰۰۸ – سیستم مدیریت کیفیت – شرایط معنی دار شدن استفاده از این استاندارد برای هر نوع طراحی سازمان، بخش رشد و بهره وری، تولیدی، نصب سیستمها و ارائه خدمات و یا تامین کنندگان هر نوع خدمتی. به عبارتی این نوع ایزو شرایطی را خواستار میشود که سازمانها باید داشته باشند تا رضایتمندی مشتریانشان را جلب کنند.
ایزو ۹۰۰۴:۲۰۰۹ – سیستم مدیریت کیفیت – راهنمای بهبود مستمر – این بخش به بهبود مستمر در سیستم میپردازد و راهنماییهایی برای بهبود مستمر و بالابردن شفافیت کار سیستم و همچنین به بلوغ رساندن سیستم دارد.
اعضای قبلی استانداردهای خانواده ایزو ۹۰۰۰ (شامل ایزو ۹۰۰۱ , ۹۰۰۲ و ۹۰۰۳) امروزه در غالب ایزو ۹۰۰۰ مجتمع شد اند و هر شرکتی که ادعا میکند دارای ایزو ۹۰۰۰ میباشد، در واقع بیشتر دارای ایزو ۹۰۰۱ میباشد.
محتویات ایزو ۹۰۰۱:
شرایط دارا شدن مدیریت کیفیت و اخذ ایزو ۹۰۰۱ مشتمل بر نزدیک به ۳۰ صفحه شرایط میشود که توسط سازمان بینالمللی استانداردسازی منتشر و در همه کشورها به منظور هماهنگی به کار میرود. این شرایط به شرح ذیل میباشند:
- صفحه چهارم (پیش گفتار): پیش گفتار
- صفحات پنج تا هفت (پیش گفتار): فصل اول – معرفی ایزو
- صفحه یک تا چهارده: شرایط
- فصل اول: اهداف و مفاد
- فصل دوم: منابع قانونی
- فصل سوم: واژگان و تعریفها (مخصوص تنها ایزو ۹۰۰۱)
- صفحات دو تا چهارده:
- فصل چهار: سیستم مدیریت کیفیت
- فصل پنجم: مسئولیتهای مدیریت
- فصل ششم: مدیریت منابع
- فصل هفتم: پدیدآوری محصول
- فصل هشتم: پایش، اندازه گیری، تحلیل و بهبود
در اصل، استفاده کنندگان میبایستد فصلهای یک تا هشت را رعایت کنند. تنها فصول چهار تا هشتم قابلیت کار با مدیریت کیفیت را تعیین میکنند.
- صفحات پانزده تا بیست و دو: فهرست تشابهات بین ایزو ۹۰۰۱ و دیگر استانداردها
- صفحه بیست و سه: فهرست کتب و منابع
شش روش اجرایی الزامی استاندارد:
- ۴٫۲٫۳ – کنترل مستندات
- ۴٫۲٫۴ – کنترل سوابق
- ۸٫۲٫۲ – ممیزی داخلی
- ۸٫۳ – کنترل محصولات نامنطبق
- ۸٫۵٫۲ – اقدامات اصلاحی
- ۸٫۵٫۳ – اقدامات پیشگیرانه
به علاوه مواردی که اشاره شد، شرایط ایزو ۹۰۰۱:۲۰۰۰ شامل خط مشی کیفیت و نظام نامه کیفیت میباشد، خواه موارد بالا آنها را در بر بگیرد و یا نگیرد.
دانلود استاندارد ISO 9001-2008:
دانلود متن استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ویرایش ۲۰۰۸ – انگلیسی
منابع: ویکی پدیای فارسی و ویکی پدیای انگلیسی، تصاویر: SlideShare و British Assessment Co
EPCzoom سایت متخصصان شرکتهای پروژه محور